Mühendislerimizden Seyyid Mustafa ve Nizam-ı Cedîd’e Dair Risalesi
II. Selim döneminde başlayan yenileşme hareketleri (Nizâm-ı Cedȋd) içinde hayatî bir önem arz eden mühendislik biliminin, Avrupa örnekleri uyarınca açılan okullarda öğrenilmesi aşamasının önemli isimlerinden biri olan genç mühendislerimizden Seyyid Mustafa, meslek hayatı ve ifa ettiği hizmetlerden ziyade Fransızca olarak kaleme aldığı risalesiyle bilinir. O dönemde yapılan yenilikleri Avrupa’ya duyurmayı amaçlayan ve bu sebepten ötürü Fransızca olarak hazırlanan bu küçük risale, 1803’te açılan Üsküdar Matbaası’nda (Selimiye) basılmıştır. Üsküdar Matbaası, 1795ꞌte kurulan (Hasköy) Kara Mühendishanesi bünyesinde faaliyete geçen (1797) matbaanın yeni mekânıdır.
Kemal Beydilli, arşiv malzemeleriyle detaylandırılan ve daha önceleri yapılmış çalışmaların üzerine çıkan Mühendislerimizden Seyyid Mustafa ve Nizâm-ı Cedîdʼe Dair Risâlesi adlı özgün eserinde, ilim düşkünü genç bir mühendisin, yapılan yenilikleri yabancılara izah etme hikâyesini ele alıyor. Dahası, risâlenin Fransızca ve Türkçe nüshaları üzerinden, Nizâm-ı Cedîd devrinde yer etmeye başlayan müspet ilim heyecanını canlı bir şekilde dile getiren ve Osmanlı Dünyası ile Avrupa arasında birçok alanda su üstüne çıkan farklılıkları gözler önüne seren Seyyid Mustafa’nın unutulmaya yüz tutmuş hatırasını gün yüzüne çıkarıyor.
